Lichaam en Geest: depressie

Een depressie raakt je gevoelens, gedachten en stemming en wordt daarom als psychische aandoening beschouwd. Depressiviteit veroorzaakt langdurige neerslachtigheid en een gebrek aan motivatie. Interesse in de omgeving vermindert en het is moeilijk nog te genieten van wat je ooit vreugde bracht. Je bent depressief wanneer je somberheid minstens twee weken duurt.

symptomen van depressie

somberheid en neerslachtigheid
verminderde interesse of plezier in activiteiten
verminderde eetlust met gewichtsverlies of toegenomen eetlust met gewichtstoename
slechte nachtrust, slapeloosheid, nachtmerries of net overdreven veel slapen
rusteloosheid, prikkelbaarheid en geremdheid
verlies aan (sexuele) energie en lusteloosheid
gevoel van waardeloosheid met een groeiend schuldgevoel
concentratieproblemen en moeite met beslissingen nemen
terugkerende zelfmoordgedachte

oorzaken van depressie

Een depressie wordt gekenmerkt door biologische, psychische en sociale factoren.

biologische factoren
Erfelijkheid wordt aanzien als de meest dominante biologische factor. Net als angststoornissen komt een stemmingsstoornis zoals depressie vaak in de familiegeschiedenis terug, versterkt door hormonen, verslavingen en medicijnen. Sommige fysische ziektes zoals bijnierschorsafwijkingen, schildklierproblemen, hart- en vaatziekten en diabetes kunnen een depressie in de hand werken.

psychische factoren
Ook je persoonlijkheidstype of psychische factoren beïnvloeden je kans op een depressie. Deze vormen een onderdeel van je karakter en zijn dus moeilijk te wijzigen. Je kans op een depressie verhoogt bij:
- veel tobben
- niet makkelijk problemen kunnen oplossen
- tekort aan zelfvertrouwen
- niet voldoende wilskracht voor het verwerken van negatieve ervaringen
- niet makkelijk om hulp kunnen vragen
- pessimistisch denken
- perfectionisme
- faalangst
- een afkeurend geweten, vooral naar je eigen gedrag toe

sociale factoren
Schokkende ervaringen of trauma's zijn de belangrijkste sociale factoren die leiden tot een depressie.

zelfhulp bij lichte depressie

gezonde voeding
Voldoende en gezonde voeding zoals superfoods zijn levensnoodzakelijk om je fysisch optimaal te voelen. Een verlaging van de immuniteit kan je makker blootstellen aan depressieve klachten.

structuur
Een depressie vraagt om structuur.

dagelijks op hetzelfde tijdstip eten, opstaan en gaan slapen
dagelijks voldoende nachtrust voorzien (maar ook niet te veel)
dagelijks een fysische activiteit inplannen

sport en beweging
Een depressie verlaagt je levenslust waardoor je eerder geneigd bent om thuis te blijven en niks te doen. Regelmatig bewegen is belangrijk en verlicht een milde depressie. Tijdens het bewegen komen endorfines vrij die een gevoel van plezier geven.

verminder verslaving
Verslavingen hebben een verstorende werking op je brein, waarbij ze tijdelijk ontspannend of opbeurend werken. Op lange termijn werken ze een depressie in de hand.

wees sociaal actief
Sociale interactie zorgt voor afleiding want het haalt je uit je isolement en creëert ademruimte.

praat
Het delen van je depressieve gevoelens met een vertrouweling kan je opbeuren en je misschien uit die negatieve spiraal halen.

behandeling van depressie

psychotherapie

cognitieve gedragstherapie (CGT): ombuigen van negatieve gedachten
gedragstherapie (GT): actiever worden door het krijgen van opdrachten
interpersoonlijke therapie (IPT): verbeteren van sociale interactie
psychodynamische therapie (PDT): introspectie van gedrag en zelfbeeld

anti-depressiva

Bij een ernstige depressie worden in combinatie met psychotherapie medicijnen (amitriptyline, escitalopram, mirtazapine, paroxetine, venlafaxine of vortioxetine) voorgeschreven.

lichttherapie

Tijdens de late herfst en winter kan een tekort aan mineralen of vitamines tot een depressie leiden. Met lichttherapie kan je lichaam een extra van die belangrijke bouwstenen opnemen.

alternatief

Er zijn voldoende alternatieve manieren om een depressie te verzachten zoals meditatie, bachbloesems, aromatherapie, edelstenen (bekijk een overzicht van zen shops op kaart) en andere therapieën.

soorten depressies

chronische depressie

Deze meestal lichte vorm van depressie komt vaak terug, gekenmerkt door kortstondige lichte neerslachtigheid gevolgd door periodes van normaal plezier in het leven.

seizoensgebonden

Vooral tijdens de herfst of winter kan je van deze vorm van depressie last hebben. Beide zijn meestal een gevolg van een tekort aan licht en vitamines en kunnen dus met lichttherapie aangepakt worden.

postnataal

Door hormoonwisselingen na de bevalling kan de schildklier verward raken, wat zorgt voor stemmingsveranderingen. Ook kan een tekort aan vitamines en mineralen tijdens de zwangerschap deze post partum depressie in de hand werken.

psychotisch

Deze zwaardere vorm van depressie wordt gekenmerkt als een heel angstige ervaring. Je ervaart waanbeelden en gedachten die niet stroken met de realiteit.

manisch-depressief

Stemmingswisselingen komen bij iedereen voor, maar hier is er sprake van een enorm verschil tussen de sombere en vrolijke momenten. Deze vorm van zware depressie komt voor bij een bipolaire stoornis waar je makkelijk van diepe somberheid naar extreem enthousiasme overhelt.

dysthymie

Deze lichte maar langdurige vorm van depressie doet je minder plezier en voldoening in je leven ervaren, waarbij ups en down elkaar regelmatig afwisselen.