narcisme (NPS)

Narcisme is een persoonlijkheidsstoornis (NPS: narcistische persoonlijkheidsstoornis) waarbij de narcist zich als het ware verheven voelt boven de omgeving. Dit vertaalt zich in een grootheidsdenken en egoïsme. Die karaktertrekken zijn overheersend aanwezig. Vreemd genoeg toont deze stoornis aan dat de narcist een gebrek aan eigenwaarde heeft en zich leeg, eenzaam en minderwaardig voelt. Er is een constante zoektocht naar bevestiging en waardering vanuit de omgeving.

Afwijzing of kritiek wordt door een narcist als vernederend ervaren en als reactie kan die extreme jaloezie of agressief gedrag opwekken. De constante behoefte van macht en controle over anderen houdt een positief schijnzelfbeeld in stand, waardoor de narcist weinig tot geen oprechte emoties zoals medeleven of spijt kent.

kenmerken

Uiteraard is niet iedereen die enkele narcistische gedragskenmerken vertoont ook effectief een narcist. Bekijk onderstaande lijst van kenmerken van een narcistische persoonlijkheidsstoornis.

• graag omgaan met belangrijke mensen
• neerbuigend en bekritiserend neerkijken naar wie minder belangrijk lijkt
• succes en beroemdheid als steeds terugkerende fantasie
• eigen belangen primeren altijd boven de belangen van anderen
• jaloersheid als belangrijke karaktertrek, maar ook de gedachte dat anderen jaloers op je zijn
• continue zoektocht naar erkenning, waardering en bewondering
• grote arrogantie en een gebrek aan empathie
• zichzelf niet zien zoals die werkelijk is
• niet waarheidsgetrouw en manipulatief
• geen verantwoordelijkheid nemen voor eigen foute gedrag
• angst om alleen te zijn (want dan is er geen erkenning)

omgaan met narcisme

Het is niet makkelijk om te gaan met een narcist. Je eerste uitdaging is om te beseffen dat je wordt gemanipuleerd en hoe je daarop reageert. Ervaar je stress en angst of kan je het makkelijk een plaats geven en ermee leven? Of word je onmiddellijk defensief in elke discusse en ben je emotioneler dan vroeger? Misschien ligt dit allemaal in se niet aan jou, maar aan je relatie met een narcist die je zodanig beïnvloedt.

Tweede uitdaging is om de situatie te aanvaarden, want een narcist zal zijn gedrag absoluut niet veranderen. Door het foute zelfbeeld denkt de narcist niet dat die een persoonlijkheidsstoornis heeft. En wanneer je je gevoelens aankaart bij de narcist, zal je allerminst op begrip of medeleven kunnen rekenen. Besef dus in welke toxische relatie je zit en dat beëindigen de beste oplossing is. Want hoe langer je je laat manipuleren, hoe moeilijker het wordt om jezelf er niet in te verliezen.

Je kan uiteraard ook beslissen om verder te gaan met de relatie. Dan is het een kwestie van het narcisme zo weinig mogelijk schade te laten veroorzaken aan jouw persoonlijkheid en karakter. Hoewel dit een enorme inspanning vraagt, kan je leren omgaan met een narcist.

• grenzen stellen en bewaken is van groot belang
• vermijd nutteloze discussies
• blijf vooral rustig
• durf nee te zeggen en blijf zelfverzekerd
• negeer dreigende opmerkingen
• wees wie je wil zijn

Emotioneel misbruik en manipulatie is enorm schadelijk voor je zelfbeeld en mentale welzijn, dus als je last hebt van depressie, vermoeidheid, schuldgevoel, slapeloosheid, minderwaardigheidsgevoel of onveiligheid, zoek dan hulp of beëindig de relatie.

soorten narcisme